انواع دستگاه رستر براساس ظرفیت

دستگاه‌های رستر قهوه ویژگی‌های متفاوتی دارند که در هنگام خرید باید به تک تک آن‌ها دقت کنید و از متخصصان این صنعت مشورت بگیرید. برخی از ویژگی‌هایی که این رسترها را از هم متمایز می‌کند عبارتند از : ظرفیت، نوع منبع انرژی، نوع درام، نرم افزار ثبت داده، نوع جریان هوا و … . در این پست شما را با اولین ویژگی این دستگاه‌ها، یعنی ظرفیت، آشنا می‌کنیم. در مقالات دیگر به طور کامل درباره انواع دستگاه رستر توضیح داده‌ایم.

رسترها ظرفیت‌های گوناگونی دارند. شاید شنیده باشید که یک رستر، 5 کیلو، 7 کیلو و یا 10 کیلویی است. هرکدام از این رسترها برای مکان و کاربرد خاصی است.

sample roaster

این نوع از روسترها برای ارزیابی دان قهوه و مختص به متخصصان و یا ارزیابان قهوه سبز می‌باشد. رسترهای sample ظرفیتی زیر 500 گرم دارند. این نوع رسترها مناسب برای افرادی است که لابراتور قهوه دارند. همچنین برای خریداران قهوه سبز نیز کاربردی است تا دانه‌های قهوه را بسنجند. سنجش کیفیت و ارزش خرید قهوه سبز مقوله ای بسیار مهمی است که یکی از راه‌های بررسی آن، رسترهای سمپل می‌باشد.

 

رستر Ikawa

رستر Ikawa نمونه ای از sample roaster

 

رسترهای کوچک

این نوع رسترها ظرفیتی در حدود  500 گرم تا 2 کیلوگرم دارند. کاربرد اصلی این نوع روستر، طراحی پروفایل رست محصول می‌باشد. برخی از این رسترها پروفایل نمونه نیز در اختیار شما قرار خواهند داد. رستر آیلیو مدل بولت نمونه ای از این نوع رستر است. برای آنکه متوجه کاربرد این نوع رستر‌ها شوید، شما را با مثالی همراه می کنیم:

تصور کنید قصد رست کردن 27 کیلو گرم دان قهوه سبز را دارید. عوامل متعددی در فرایند روست کردن شما موثر است. نوع دان قهوه، تنظیمات ماشین روست و … . اگر شما بلافاصله و بدون هیچ ارزیابی قبلی، همه دان قهوه موجودتان را رست کنید، احتمال آن که فرایند رست به خوبی صورت نگیرد وجود دارد. بهترین کار این است که مقدار 700 تا 800 گرم از دانه‌های قهوه سبز را با دستگاه روستر کوچک، برشته کنید. سپس نوع فرایند برشته کاری خود را بر روی نمونه خود بررسی و طراحی نمایید. حالا شما آماده اید تا تمام محصول خود را به بهترین نحو برشته کنید.

رستر بولت از برند آیلیو

رستر بولت از برند آیلیو

رسترهای تجاری

 

این نوع از دستگاه‌های برشته کاری، مناسب مغازه های قهوه فروشی می باشد. ظرفیت این رسترها در حدود 2 تا 10±2 کیلوگرم است. فروشندگان قهوه به این نکته توجه ویژه ای داشته باشند که ظرفیت بیشتر لزوما انتخاب درست تری نیست.  اگر قصد خرید یک رستر را دارید، وزنی بین 2 تا 10 کیلو را انتخاب نمایید. این ظرفیت برای کاربردی فروشگاهی مناسب است. برخی از فروشندگان قهوه به اشتباه فکر می‌کنند خرید روستری با ظرفیت بیشتر به آن‌ها در فرایند رست و حجم خروجی کمک می‌کند. در حالی که هر چقدر ظرفیت رستر بیشتر باشد، زمان بیشتری صرف برشته کاری می‌شود. کما اینکه به این نکته دقت نمایید یک رستر 7 کیلویی در ماه، 3.5 تن قهوه رست شده به شما می‌دهد.

رستر مکس کافی 7 کیلوگرمی

رستر مکس کافی 7 کیلوگرمی

 رسترهای کارگاهی

رسترهای کارگاهی وزنی تا حدود 30± 2 کیلوگرم را دارند. این‌گونه روستر‌ها برای مصارف کارگاه‌های تولید قهوه مناسب است و نیازمند ابزار و وسایل کارگاهی است. به همین جهت فقط افرادی که قصد به راه انداختن یک کارگاه برشته کاری را دارند باید این نوع از رستر‌ها را تهیه نمایند. به طور مثال حجم فشار گاز و گردش هوا دو ویژگی است که با امکانات کارگاهی مثل فشار گاز قوی میسر می‌شوند.

رستری در کارگاه قهوه

رستری در کارگاه قهوه

رستر های کارخانه ای

این نوع رستر ها تمام و کمال مختص کارخانجات قهوه است و در هیچ کجای دیگر کاربرد ندارد. کوچکترین کارخانه روستری با ظرفیت 60 کیلوگرم را داراست و وزن رسترها تا 2 تن نیز می‌رود.

دستگاه رستر کارخانه یوروکف ایتالیا

دستگاه رستر کارخانه یوروکف ایتالیا

 

اشتباهات رایج درباره ظرفیت رسترها

ظرفیت رسترها با وزن هایی نظیر 2 کیلو، 5 کیلو، 10 کیلو و … شناخته می‌شود. اما این بدین معنی نیست که هر دستگاه ظرفیت رست همان عدد را دارد. به صورت استاندارد باید ورودی هر دستگاه حجم استانداری که کمتر از عدد ظرفیت است، ریخته می‌شود. مثلا یک دستگاه رستر 17 کیلویی را در نظر بگیرید. در هر نوبت (batch) در حداکثر زمان 15دقیقه، 15 کیلوگرم دان قهوه رست شده خواهد داد. لازم است بدانید زمان استاندارد رست 8 تا 12 دقیقه است. این زمان در دستگاه‌هایی با وزن بیشتر، بالاتر می‌رود و روست کند (slow roast) رخ خواهد داد.

دستگاه گفته شده را در نظر بگیرید. به نظرتان در یک ساعت چه مقدار قهوه رست شده به شما خواهد داد؟ همان طور که گفتیم در 15 دقیقه، 15 کیلوگرم دان قهوه سبز رست می‌شود. پس شاید بگویید در هر یک ساعت 4 نوبت رست و در نهایت 60 کیلوگرم دان قهوه سبز برشته می‌شود. اما این محاسبه اشتباه است!

شما نمی‌توانید در هر ساعت 4 نوبت قهوه برشته کنید. وارد کردن دان سبز به قهوه، خارج شدن دان رست شده از آن، برگشت دمای رستر به حالت اولیه، هرکدام زمانی را به خود اختصاص می دهند. به همین جهت شما می توانید حداکثر در یک ساعت 3 نوبت (batch) قهوه برشته نمایید.

نکته قابل توجه در خرید دستگاه رستر بر اساس ظرفیت آن این است که حتما بر اساس نیاز و کاربردتان آن را انتخاب نمایید. هرچقدر رستر بزرگ تر باشد، زمان بیشتری برای فرایند رست نیاز دارد و در نتیجه کیفیت محصول شما افت خواهد کرد. در مقالات دیگر شما را با انواع دیگر دستگاه رستر آشنا خواهیم کرد.